Tuesday, March 24, 2015

Шүлс ба эрүүл мэнд

Та ч бас цэр, шүлсээ ил хаядаг уу?
Шүлс бол хүний шүлсний булчирхайнуудаас гардаг хоол боловсруулахад оролцдог төдийгүй амны хөндийг чийглэх, хоол залгилтыг хялбарчилах, ходоодны хүчиллэгийг саармагжуулах зэрэг олон талын үүргүүдтэй зайлшгүй хэрэгцээтэй шүүрэл. Ам
Та гудамжаар алхаж явахдаа шалтгаангүй шүлсээ хаядаг уу? Өөртөө үнэнч хариулаад үзье. Гэвч хаядаггүй хүн тун цөөхөн байдаг. Би олон хүнээс асуусан, надад хаядаггүй хүмүүс таараагүй байж болох юм. Шүлс төдийгүй, нус, цэр, бохь зэргийг ил хаядаг нь нийгмийн нууц зүйл биш. Замын хажуугаар, автобусны зогсоол, машины цонхоор, олон нийтийн газарт байгаа хүмүүсийг ажиглаж үзвэл хэн бүхэн шүлсээ хаяж байдаг. Энэ нь орчны бохирдлыг үүсгэж буй нэгэн хүчин зүйл яах аргагүй мөн. Ингэх нь зөв зүйл мөн үү. Тамхи татдаг хүмүүс шүлсээ хамгийн их хаядаг нь тогтоогдсон. Шүлсээ их хаях нь нөгөө талаас сэтгэцийн эмгэг зан үйлд ордог ба тэгдээрийг судалж үзэхэд амны салстын эмгэг, үрэвсэл их тохиолддог байна.
Гудамжаар явах үед зэрэгцэж яваа таньдаг ч бай таньдаггүй ч бай хүмүүс зам руу шүлсээ хаяахад салхины чиглэл таарвал тань руу ч үсэрч болох юм. Ийм зүйл хэнд ч тохиолдож болно. Ийм үед та яах вэ? Ил хаясан шүлс хатаж ууршиж агааарт дэгддэг нь тодорхой. Хөлдсөн ч бай хайлах үед ууршина. Үүнийг эргээд та бид өөрсдөө амьсгалана.
Европын зарим оронд гудамжаар болон олон нийтийн газар шүлсээ ил хаявал торгууль төлдөг байна. Ийм тогтолцоо байгуулах хэрэгтэй гэхгүй ч бид бүхэн ёс суртахуунтай байж өөртөө хэрэгтэй шүлсээ хадгалж, өрөөлийг ч бас хүндэтгэх хэрэгтэй санагдана.
ьтадын шүлс шиг биш ч гэсэн нягийн эсрэг үйлчилгээтэй. Хоногт 1,5-2 л шүлс ялгардаг гэж үздэг. “Хүний шүлс” - гэхээр хүн дотроо сөрөг мэдрэмжээр тусгаж боддог нь үнэн. Гэхдээ үүнийг буруутгах аргагүй. Учир нь хүний шүлсэнд хэвийн үед байж болохгүй эмгэг төрөгчид байж болдог. Үүнд нян, вирүс, мөөгөнцөр зэргийн аль нэг нь эсвэл хавсарсан ч байж болно. Хүний архаг халдварууд болох Хеликобактер, Эфштейн –Баррын вирус, Цитомегаловирус, гүйлсэн булчирхайн архаг үрэвсэл болон шүд цоорох өвчний шалтгаан болдог Стрептококк төрлийн нянгууд, хоолойд оршиж байгаад Менингит үүсгэдэг Менингококк гэх мэтээр нэрлэж болох маш олон бичил биетэн оршиж болно. Анагаах ухаан одоогоор нээж амжаагүй бичил биетнүүд ч байж болохыг үгүйсгэх аргагүй. Мөн нийгмийн өвчин гэгдэх Сүрьэе өвчин ч шүлсэнд агуулагдаж болно. Өвлийн хүйтэн цагт Ханиад томуугаар өвчлөх үед хоолой бас эрүүл байхгүй учир шүлсэнд вирүс бас байна гэсэн үг. Амьсгалын доод замын эмгэг хавсарсан үед цэр, шүлсээ давхар хаядаг нь мэдээжийн зүйл. Амны үнэр гэж бүгд ярьцаадаг. Энэ нь амны хөндийн эрүүл мэнд хэвийн биш байгааг илтгэдэг үзүүлэлт болдог.

No comments:

Post a Comment